Rada parafialna

Według postanowień Soboru Watykańskiego II,  jednym z zadań kapłanów jest uświadomienie katolikom świeckim ich współodpowiedzialności za Kościół. Wspólna odpowiedzialność za Kościół zobowiązuje duszpasterzy, aby respektowali rolę świeckich, korzystali z ich rad i współpracy oraz z zaufaniem powierzali im zadania w służbie Ludu Bożego, zgodnie z  zasadą pomocniczości, która stanowi, aby kapłani pozostawiali świeckim wykonywanie funkcji leżących  w zakresie ich zdolności i kompetencji (KK 37). Jednym ze sposobów umożliwienia świeckim przeżywania  odpowiedzialności za Kościół jest między innym Rada Parafialna.

Parafialne Rady Duszpasterskie w naszej diecezji powoływane są i działają na mocy obowiązującego statutu (Statut Parafialnej Rady Duszpasterskiej Diecezji Opolskiej).

Radę Parafialną stanowi grono osób służących proboszczowi radą we wszystkich sprawach duszpasterstwa parafialnego zgodnie z kan. 536 – 537 Kodeksu Prawa Kanonicznego. Skład Rady powinien odzwierciedlać przekrój społeczny całej parafii, czyli powinien uwzględniać takie elementy, jak: struktura wieku, zawodu, wykształcenia. Rada parafialna nie jest jednak osobą prawna i nie ma prawa reprezentowania parafii wobec czynności prawnych. Zarządcą i reprezentantem prawnym majątku parafii jest każdorazowy proboszcz. Rada nie zarządza więc parafią, a ma jedynie głos doradczy. Do zadań Rady należy: wyrażanie opinii we wszystkich sprawach dotyczących działalności parafii, oraz formułowanie wniosków i propozycji mających na celu polepszenie jej funkcjonowania. Rada powinna wspierać proboszcza we wszystkich poczynaniach związanych z prowadzeniem parafii w oparciu o prawo powszechne i dekrety biskupa, m. in. w zarządzaniu dobrami materialnymi parafii (kościół i jego otoczenie, kaplice, cmentarz, obiekty i pomieszczenia parafialne). Raz w roku Proboszcz wraz z Radą składa pisemne sprawozdanie finansowe z przychodów i poniesionych kosztów do Kurii Diecezjalnej. Sprawozdanie roczne zostaje również przekazane wiernym parafii w czasie nabożeństwa na zakończenie roku kalendarzowego.

 

Rada Duszpasterska w parafii Podwyższenia Krzyż Świętego w Niwnicy

Zgodnie ze Statutem, oraz realizując dekret Biskupa Opolskiego, po przeprowadzonych wyborach do PRD i PRE, na nową pięcioletnią kadencję, wyłoniono nową Radę na lata 2021 – 2026 w następującym składzie:

  1. Bielakiewicz Kamil – Niwnica
  2. Bogusz Małgorzata – Wyszków Śl.
  3. Dwojak Ewa – Niwnica
  4. Gabryś Małgorzata – Wyszków Śl.
  5. Greszczuk Paweł – Niwnica
  6. Job Barbara – Wyszków Śl.
  7. Łużna Małgorzata – Niwnica
  8. Marek Iwona – Niwnica
  9. Orzeł Andrzej – Niwnica
  10. Siwecki Paweł – Niwnica
  11. Tomczuk Irena – Wyszków Śl.
  12. Urban Bogusława – Wyszków Śl.
  13. Zaryczańska Małgorzata – Wyszków Śl.

Zgodnie ze Statutem, oraz realizując dekretu Biskupa Opolskiego, po przeprowadzonych wyborach do PRD, na nową pięcioletnią kadencję, powołano również PRE  na lata 2021 – 2026 w następującym składzie:

  1. Winiarski Marek – Niwnica
  2. Zaryczański Stanisław – Wyszków Śl.

 

STATUT PARAFIALNEJ RADY DUSZPASTERSKIEJ

Art. 1. Parafialna Rada Duszpasterska (zwana dalej PRD) jest, zgodnie ze swoją nazwą, kolegialnym ciałem doradczym, służącym proboszczowi parafii (przez proboszcza należy tu rozumieć także wszelkie inne osoby, które są z nim zrównane w prawie, np. administratora parafii) do właściwego prowadzenia duszpasterstwa parafialnego.

 

ROZDZIAŁ I
CEL I KOMPETENCJE PRD

Art. 2. Cel istnienia i funkcjonowania PRD jest realizowany przez:

1°        wspomaganie duchowieństwa w pracy duszpasterskiej i stawianie diagnozy, dotyczącej stanu religijno-moralnego różnych środowisk parafii, z uwzględnieniem zachodzących przemian społeczno-kulturowych;

2°        kreowanie nowych inicjatyw duszpasterskich, wspieranie i korygowanie już istniejących oraz usuwanie tych, które zostaną uznane za zbędne, w dziedzinie życia liturgicznego, apostolstwa, dzieł pobożności i miłosierdzia;

3°        udział w opracowywaniu rocznego parafialnego programu duszpasterskiego w oparciu o program ogólnopolski i diecezjalny;

4°        udział w opracowywaniu rocznego parafialnego kalendarium duszpasterskiego;

5°        wspieranie działalności ruchów, stowarzyszeń katolickich i grup duszpasterstwa specjalnego;

6°        budowanie wśród parafian zaufania do Kościoła i tworzenie dobrego klimatu dla podejmowanych inicjatyw duszpasterskich;

7°        wspieranie działalności charytatywnej parafii;

8°        zatwierdzanie składu Parafialnej Rady Ekonomicznej i ścisłą z nią współpracę dla dobra parafii.

Art. 3. Spod kompetencji PRD są wyjęte:

1°        ocena doktrynalna wiary i moralności;

2°        obsada urzędów duszpasterskich w parafii;

3°        sprawy finansowe i gospodarcze.

 

ROZDZIAŁ II
ORGANIZACJA PRD

Art. 4. Kadencja PRD trwa zasadniczo 5 lat. Może być ona przedłużona bądź skrócona w sytuacjach określonych w prawie partykularnym.

Art. 5. PRD nie może spotykać się rzadziej niż 4 razy w roku. Poszczególne sekcje PRD mogą spotykać się niezależnie od obrad jej całości. Uprawnionym do zwoływania plenarnych obrad PRD jest wyłącznie proboszcz i Ordynariusz miejsca.

Art. 6. Obrady PRD prowadzi proboszcz parafii, który z urzędu jest jej przewodniczącym. W przypadku obecności na obradach PRD Ordynariusza miejsca, może on, jeśli uzna to za stosowne, przewodniczyć jej obradom.

Art. 7. W skład PRD, poza proboszczem, wchodzą:

1°        z nominacji proboszcza – parafianie wszystkich stanów dobrani wg kryterium zaangażowania w funkcjonowanie parafii oraz kompetencji; winni oni stanowić nie więcej niż 1/3 składu PRD;

2°        z wyboru parafian – ci, którzy otrzymali największą liczbę głosów w przeprowadzonych wyborach; winni oni stanowić ok. 2/3 składu PRD.

Art. 8. Liczba członków PRD jest określona i wynosi:

1°        do 10 członków w parafiach do 2000 wiernych;

2°        do 15 członków w parafiach do 5000 wiernych;

3°        do 20 członków w parafiach do 10000 wiernych;

4°        do 25 członków w parafiach powyżej 10000 wiernych.

Art. 9. Członkowie PRD mogą tworzyć za zgodą proboszcza bądź na jego wniosek sekcje odpowiedzialne za poszczególne odcinki życia parafialnego, np. katechetyczną, charytatywną czy liturgiczną.

Art. 10. Po rozpoczęciu nowej kadencji PRD proboszcz przedstawia jej członkom proponowany skład Parafialnej Rady Ekonomicznej, który winien zostać zatwierdzony przez głosowanie. Odrzucenie propozycji składu oznacza głosownie nad każdą z kandydatur z osobna. Członkowie PRD w głosowaniu wybierają spośród swojego grona jedną osobę, która wejdzie w skład Parafialnej Rady Ekonomicznej jako przedstawiciel PRD.

Art. 11. Z każdego posiedzenia PRD sporządza się protokół, przechowywany w archiwum parafii. Protokoły podlegają sprawdzeniu podczas wizytacji biskupiej i dziekańskiej. Funkcja protokolanta może być przechodnia. Istnieje także możliwość wybrania spośród członków PRD jej sekretarza, który będzie protokolantem z urzędu.

Art. 12. Z uzasadnionych powodów proboszcz może włączyć do pełnego członkostwa PRD – tymczasowo bądź na stałe – także innych swoich parafian, szczególnie zaangażowanych w dzieła duszpasterskie, prowadzone w parafii. Liczba takich ekstraordynaryjnych członków PRD nie może być większa niż:

1°        3 osoby w parafiach do 2000 wiernych;

2°        5 osób w parafiach powyżej 2000 wiernych.

Art. 13. Fakt włączenia osób spoza PRD w jej obrady należy każdorazowo odnotować
w protokole spotkań PRD, wymieniając ich z imienia i nazwiska.

Art. 14. Proboszcz w czwartym kwartale roku poprzedzającego jest zobowiązany przedstawić PRD roczne kalendarium inicjatyw duszpasterskich oraz zasięgnąć opinii PRD na ich temat. Opinia PRD, wyrażona w dyskusji i głosowaniu, nie ma charakteru ostatecznego. Jeśli jednak proboszcz zamierza postąpić wbrew opinii PRD, winien jej członkom szczegółowo przedstawić racje i motywy, którymi się kieruje, czyniąc w ten sposób.

Art. 15. Ważniejsze decyzje proboszcza, opiniowane przez PRD, winny być podane do wiadomości całej wspólnoty parafialnej w ramach ogłoszeń duszpasterskich bądź
w wydawanych przez parafię periodykach czy na jej stronie internetowej.

Art. 16. Członkowie PRD powinni stale troszczyć się o pogłębienie swojej formacji zgodnie z nauką Kościoła. Mogą to czynić m.in. przez uczestniczenie przedstawicieli PRD
w obowiązkowych ogólnodiecezjalnych spotkaniach formacyjnych, organizowanych przez Wydział Duszpasterski Kurii Diecezjalnej w Opolu. Odpowiedzialnym za formację członków PRD jest na pierwszym miejscu proboszcz.

Art. 17. W przypadku wakatu parafii z powodu śmierci jej proboszcza, działalność PRD ogranicza się do pomocy w organizacji pogrzebu pod kierunkiem dziekana bądź innej osoby wskazanej przez Ordynariusza oraz wprowadzenia w zarząd parafią kolejnego jej proboszcza. W razie wakatu parafii z innych przyczyn, działalność PRD ulega zawieszeniu aż do objęcia parafii przez kolejnego jej rządcę. Nowy proboszcz w terminie do sześciu miesięcy od objęcia parafii może wystąpić do Dyrektora Wydziału Duszpasterskiego Kurii Diecezjalnej w Opolu z wnioskiem o rozwiązanie dotychczasowej PRD i przeprowadzenie procedury wyłonienia nowej. Kadencja tak wybranej PRD trwa do najbliższych wyborów parafialnych rad duszpasterskich w całej diecezji zgodnie z dekretem Biskupa Opolskiego w tej materii.

Art. 18. Ewentualne spory czy nieporozumienia między PRD a proboszczem rozstrzyga dziekan. Od decyzji dziekana przysługuje odwołanie kolejno do: dziekana rejonowego, Dyrektora Wydziału Duszpasterskiego Kurii Diecezjalnej w Opolu i Biskupa Opolskiego.

Art. 19. W uzasadnionym przypadku proboszcz po obowiązkowej konsultacji
z dziekanem jest uprawniony do odwołania wybranego przez siebie członka PRD
i zastąpienie go inną wskazaną przez siebie osobą. Na odwołanie członka z wyboru oraz na rozwiązanie całej PRD przed upływem kadencji, co może mieć miejsce tylko
w nadzwyczajnych przypadkach, proboszcz – do ważności swojej decyzji – jest zobowiązany uzyskać pisemną zgodę Dyrektora Wydziału Duszpasterskiego Kurii Diecezjalnej w Opolu.

Art. 20. Członkostwo w PRD ma charakter honorowy i z tej racji nie należy się nikomu specjalne wynagrodzenie z tytułu brania udziału w jej obradach.

 

ROZDZIAŁ III
PROCEDURA FORMOWANIA PRD

Art. 21. Po upłynięciu kadencji PRD bądź, gdyby została ona skrócona z przyczyn przewidzianych prawem, należy uformować nową PRD wg zasad niżej podanych. W nowo erygowanej parafii należy utworzyć PRD w terminie 6 miesięcy od dekretu jej powstania według tych samych zasad.

Art. 22. Kształtowanie się PRD ma charakter dwuetapowy.

Art. 23. Pierwszy etap formowania się PRD polega na zgłaszaniu kandydatów. W wyznaczonym terminie (informacja o nim winna być podana w ogłoszeniach duszpasterskich) każda osoba, która ma stałe bądź tymczasowe zamieszkanie na terenie parafii i nie jest objęta cenzurą, posiada uprawnienie do zgłoszenia kandydatów, którymi mogą być pełnoletni katolicy, autentycznie religijni, zaangażowani w życie parafii, cieszący się w niej dobrą opinią i nie znajdujący się w sytuacji nieregularnej. Uprawnienie takie posiada także proboszcz, który może prezentować własnych kandydatów, innych niż ci, których przyjmie do PRD poprzez nominację.

Art. 24. Dotychczasowi członkowie PRD mogą być wybrani ponownie na drugą i trzecią kadencję. Aby dana osoba mogła kandydować na dalszą kadencję, winna uzyskać zgodę Dyrektora Wydziału Duszpasterskiego Kurii Diecezjalnej w Opolu, o którą pisemnie
z podaniem uzasadnienia, wnioskuje proboszcz po zakończeniu pierwszego etapu kształtowania się PRD.

Art. 25. Drugi etap kształtowanie się PRD to wybory, które mają charakter wolny, tajny
i bezpośredni. W wyznaczoną niedzielę (informacja o wskazaniu dnia i godzin wyborów winna być podana do publicznej wiadomości w dwie niedziele, które bezpośrednio je poprzedzają) każda osoba, która posiada stałe bądź tymczasowe zamieszkanie na terenie danej parafii, jeśli tylko wyrazi pragnienie wzięcia udziału w wyborach, winna otrzymać kartę wyborczą, opatrzoną pieczęcią parafii, z imionami i nazwiskami zatwierdzonych kandydatów. Wybór polega na postawieniu krzyżyka bądź innego znacznika wyboru przy nazwiskach nie więcej niż trzech kandydatów. Jeśli z jakichś względów wydruk takich kart wydaje się nie być właściwy, można posłużyć się mniejszymi kartkami z pieczęcią parafii, na której głosujący zapisuje nazwiska wybranych przez siebie nie więcej niż trzech kandydatów z listy osób, których kandydatury zostały zatwierdzone. Karty wyborcze należy wrzucać do opieczętowanej urny. Karty wyborcze podlegają ścisłemu zarachowaniu, dlatego winny być oznaczone numerem porządkowym. W przypadku pomyłki należy w obecności zwracającego oddaną kartę przekreślić po przekątnej na całej jej długości i wydać głosującemu nową kartę, a odrzuconą kartę pozostawić do rozliczenia.

Art. 26. Nad poprawnym przebiegiem wyborów czuwa komisja skrutacyjna, która składa się z nie miej niż trzech i nie więcej niż pięciu członków dotychczasowej PRD. Należy także dobrać jedną osobę spoza jej składu. Osoba ta winna odznaczać się uczciwością
i zaufaniem parafian, a także nie powinna być spokrewniona z kandydatami. Za organizację i właściwy przebieg wyborów odpowiada proboszcz bądź wyznaczony przez niego duchowny jako przewodniczący komisji. Ważne są tylko głosy oddane w sposób prawidłowy przez tych, którzy są uprawnieni do wzięcia udziału w głosowaniu.

Art. 27. Liczba zatwierdzonych kandydatów, których imiona i nazwiska winny znaleźć się na liście wyborczej jest określona i wynosi:

1°        od 7 do 14 w parafiach do 2000 wiernych;

2°        od 10 do 20 w parafiach do 5000 wiernych;

3°        od 14 do 28 w parafiach do 10000 wiernych;

4°        od 17 do 24 w parafiach powyżej 10000 wiernych.

Art. 28. Lista zatwierdzonych kandydatów jest kształtowana w oparciu o liczbę zgłoszeń wniesionych przez parafian. Na liście zatem pojawiają się osoby z największą liczbą zgłoszeń. Jeśli liczba zgłoszeń, dotyczących danego kandydata jest relatywnie niewielka
i znacznie odbiega od liczby innych zgłoszeń, należy taką kandydaturę odrzucić.

Art. 29. Po zakończeniu procedury formowania się PRD jej członkowie w obecności wspólnoty parafialnej składają podczas specjalnego nabożeństwa na ręce proboszcza przyrzeczenie wiernego wypełniania swojej posługi zgodnie ze swoim sumieniem oraz przepisami prawa.

 

ROZDZIAŁ IV
PRZEPISY KOŃCOWE

Art. 30. Niniejszy Statut wchodzi w życie z dniem 1 października 2021 r.

Art. 31. Odwołuje się wszelkie przepisy prawa partykularnego, które stoją w sprzeczności z zapisami niniejszego Statutu, w szczególności Aneks 5. Pierwszego Synodu Diecezji Opolskiej.

Art. 32. Kompetentnym do jakichkolwiek zmian w niniejszym Statucie jest wyłącznie
Biskup Opolski.

 

Opole, dnia 1 października 2021 roku

Nr 3/2021/A/KNC-N

 

Ks. Maciej Skóra                                                                                 + Andrzej Czaja

Notariusz                                                                                             Biskup Opolski